Gebiedsproces Groote Veenpolder
Beschrijving
Ten westen van Wolvega en ten zuiden van de Tsjûkemar ligt de Groote Veenpolder, een veenweidegebied van 2.500 hectare met een relatief intensieve melkveehouderij. Het gebied grenst aan het Natura 2000 gebied de Rottige Meente en Brandemeer.
De circa dertig melkveehouderijbedrijven hebben zich kunnen ontwikkelen door een recente ruilverkaveling. Een aantal van deze bedrijven is verplaatst uit de Rottige Meente.
De polder heeft te maken met de negatieve gevolgen van bodemdaling: verdroging van het natuurgebied, funderingsproblemen van woningen en duur waterbeheer. Ook de stikstofproblematiek speelt er een rol.
De landbouw ervaart de bodemdaling niet als een probleem. Door de ruilverkaveling is het gebied redelijk goed op deze sector ingericht. De komende vijftien jaar betalen de boeren nog de kosten van deze ruilverkaveling.
Plan voor waterbeheer én Veenweidevisie
Met het gebiedsproces Groote Veenpolder willen we samen met de streek tot een door de streek gedragen gebiedsplan voor de polder komen. Hierin staat hoe we maatregelen willen uitvoeren die in het teken staan van zowel de Veenweidevisie als klimaatverandering, vitale landbouw, natuur, recreatie en kostenefficiënt waterbeheer. Zo richten we de Groote Veenpolder toekomstbestendig en veerkrachtig in.
In 2018 is het gebiedsproces gestart met aandacht voor landbouw en natuur. De komende maanden bepalen we het vervolg. Nu het nieuwe Veenweideprogramma in mei 2021 is vastgesteld, kunnen we weer verder. We verwachten komend jaar door te gaan met diverse onderzoeken, die stukjes opleveren voor de puzzel van een gebiedsplan. Om met sommige van deze puzzelstukjes verder te kunnen zoals funderingen en hoogwatervoorzieningen, zijn eerst bestuurlijke keuzes nodig. Deze worden eind 2022 gemaakt bij de herijking van het Veenweideprogramma.
Bodemmaatregelen
De landbouw wil zich inzetten voor de doelen van het programma en ziet vooral perspectief in bodemmaatregelen om veenoxidatie af te remmen, niet in peilmaatregelen. Verschillende boeren doen in de Proeftuin Bodem proeven om dit te onderzoeken. Bijvoorbeeld door een laag klei of zand over de veengrond aan te brengen. Verder wordt met de landbouw besproken welke opgaven en kansen zij zien voor meer natuurinclusief boeren in de Groote Veenpolder en wordt er een maatregelenpakket opgesteld om dit te realiseren.
Voor water richten we ons op een klimaatbestendige polder en onderzoeken we wat er nodig is om weersextremen beter te kunnen opvangen. We gebruiken hiervoor de meetpinnen van Boeren Meten Water, waarmee boeren zelf de grondwaterstand meten.
Funderingen
In de polder ligt bijna 60 kilometer aan hoogwatervoorzieningen om houten funderingen van woningen te beschermen tegen paalrot. Het onderzoek naar de effectiviteit van deze hoogwatersloten is bijna afgerond. Hierin wordt onderzocht of een hoogwatersloot nog goed werkt en zo niet, of er mogelijkheden zijn om de werking te verbeteren. Als dit niet het geval is, kijken we wat het Wetterskip met een hoogwatervoorziening kan doen.
Uit funderingsonderzoek blijkt dat sommige funderingen van woningen langs hoogwatercircuits aan vervanging of herstel toe zijn. In het Veenweideprogramma wordt gewerkt aan een werkwijze om woningeigenaren te ondersteunen bij de aanpak van dit herstel. In 2022 nemen de veenweideoverheden (provincie, gemeenten en Wetterskip) hierover een besluit.
Nieuwsbrieven
Nieuwsbrief augustus 2020 > Nieuwsbrief april 2020 >
Gebiedscontourkaart Groote Veenpolder
Klik op de afbeelding voor een vergroting (pdf)