Gebiedsproces Leechlân Grou-Warten 'Initiatief van onderop'

Beschrijving
Het gebied Leechlân Grou-Warten is een landbouwgebied op veenweide met voornamelijk melkveehouderijen en één schapenhouderij. Verspreid over het gebied zijn verschillende typen woningen te vinden: voormalige boerderijen met een herbestemming, enkele reguliere woningen en ook woonarken en recreatieve arken.

Dit kansrijke gebied is oorspronkelijk een laagveengebied op een zandondergrond. In de periode van de Middelsee-invloed (circa 1200-1400) is er een laag klei afgezet bovenop het veen.

Aan de beide uiteinden van het Leechlân bevinden zich de dorpen Grou (5.690 inwoners) en Warten (905 inwoners). Beide plaatsen zijn bekende watersportdorpen met tal van recreatieve voorzieningen. Aan de dorpsranden bevinden zich jachthavens. Het gebied en de dorpen liggen nabij het Nationaal Park De Alde Feanen.

 

Initiatief van onderop
De boeren en bewoners van het Leechlân vroegen eind 2022 aan het Bestjoerlik Oerlis Feangreide (BOF) of zij zelf aan de slag mochten gaan met het gebied. Met de instemming van het BOF kreeg de initiatiefgroep Leechlân Grou-Warten gefundeerd eigenaarschap. De Initiatiefgroep werkt vanaf het begin nauw en constructief samen met afgevaardigden van de provincie Fryslân, de gemeente Leeuwarden en Wetterskip Fryslân.

Al generaties lang wordt in het Leechlân Grou-Warten het boerenbedrijf uitgeoefend. Door de aanpak ‘van onderop’ wordt de decennialange kennis die in het gebied aanwezig is, benut. Daarbij is er oog voor de verschillen die er zijn op perceelniveau. Daarnaast zijn er in het gebied niet alleen boerenbedrijven, maar ook bewoners die gehoord en gezien moeten worden.

Erkenning van de aanwezige kennis maar ook de onderlinge verschillen draagt bij aan een gelijkwaardige samenwerking tussen boeren, bewoners, overheid en stakeholders. We hebben nadrukkelijk naar effectieve werkvormen gezocht, met daarin ruimte, aandacht en waardering voor ieders expertise en verantwoordelijkheden. Dit heeft geresulteerd in een breed gedragen visie en samenwerkingsvorm tussen overheid en boeren/bewoners. Alle partijen denken met elkaar na over toekomstbestendig ondernemen en wonen in het Leechlân en staan open voor passende veranderingen. Doel is dat iedere partij zich in de definitieve plannen kan herkennen.

Van initiatieffase tot startdocument
Begin 2023 is de initiatiefgroep gestart met de initiatieffase. Centraal in deze fase stond de visie: een kansrijke toekomst voor het veenweidegebied Leechlân Grou-Warten, met behoud van veen en de huidige karakteristieken.

De eerste stap was het bouwen van een breed netwerk van boeren/ondernemers, inwoners, stakeholders en overheid om verbinding te creëren. Vanuit deze vertrouwensbasis vindt enerzijds kennisdeling en uitwisseling van ervaring plaats. Anderzijds ontstaat er een podium om ‘out of the box’ te denken en te werken aan projecten voor een kansrijke toekomst voor het Leechlân Grou-Warten. We vinden het belangrijk om samen een sfeer neer te zetten waarin lef mag worden getoond om over drempels heen te stappen, met vervolgens voldoende oog voor de realiteit en haalbaarheid.  

Vanuit de hierboven genoemde visie zijn ‘van onderop’ projectideeën tot stand gekomen. Hierin worden zogenaamde koppelkansen onderzocht: doelen op maatschappelijk, natuur, individueel en economisch vlak in samenhang oppakken, op een manier die past bij het Leechlân Grou-Warten.  

De initiatieffase heeft als resultaat het startdocument Gebiedsproces Leechlân Grou-Warten ‘Initiatief van Onderop’. Dit startdocument geeft inzicht waar het gebied en de Initiatiefgroep op dit moment staan. Ook draagt het startdocument bij om het gebiedsproces in een juist perspectief te zetten.

Begin december 2023 is het startdocument aan het Regieteam Veenweideprogramma en aan het Grien Oerlis gepresenteerd. Op 7 maart 2024 hebben wij het concept gepresenteerd aan Friso Douwstra (provincie Fryslân), Gerben de Boer (Wetterskip Fryslân) en Evert Stellingwerf (gemeente Leeuwarden). Dit was een constructieve en positieve bijeenkomst.

Groen licht en vooruitblik
Op 19 april 2024 gaf het Bestjoerlik Oerlis Feangreide (BOF) akkoord op het startdocument Leechlân Grou-Warten ‘Initiatief van Onderop’. Dit betekent dat we de komende twee jaar gaan werken aan de bouwstenen voor de planuitwerking op gebiedsniveau.

Hierbij zullen we inzicht verkrijgen in kansrijke maatregelen om de doelstellingen vanuit het gebied te behalen, passend bij het ‘DNA’ van het Leechlân en in de wijze waarop wij gaan samenwerken met elkaar (boeren/bewoners, overheid, stakeholders en marktpartijen). Met andere woorden: de bouwstenen voor de planuitwerking op gebiedsniveau.

Downloads

Startdocument Leechlân Grou-Warten 'Initiatief van onderop'

Gebiedscontourkaart Leechlân Grou-Warten

Klik op de afbeelding voor een vergroting (pdf)