Kleilaagje beschermt kwetsbaar veenweidegebied

15/10/2025

Kwetsbare veenweidegebieden beschermen, CO2-uitstoot terugdringen en gewoon blijven boeren. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Toch is dit de inzet van ‘Klei in Veen’, waarbij een dunne laag klei wordt aangebracht op de bovenste grondlaag. Dit experiment vindt onder andere plaats in de Groote Veenpolder in de gemeente Weststellingwerf. Proeven in het laboratorium met deze methode zijn veelbelovend. Nu is het zaak om te onderzoeken hoe het op grotere schaal in de praktijk uitpakt. Dit gebeurt in nauwe afstemming met de initiatiefgroep van boeren in dit gebied.

 

 

Schouders eronder

Een van de 16 deelnemers aan de proef is melkveehouder Edward van Hilten in Munnekeburen. ‘Meedoen is voor mij een manier om bij te dragen aan innovatieve oplossingen’, zegt hij daarover. ‘Er is nu eenmaal besloten dat we CO2-uitstoot moeten tegengaan. Dan kan je maar beter met zijn allen de schouders eronder zetten. Verder is het voor ons van belang dat er een alternatief komt voor het verhogen van het grondwater. Dat werkt minder goed in ons gebied en belemmert bovendien onze bedrijfsvoering.’

 

Zand omhoog

Al langer doet Edward mee aan een proef om veen te overlagen met zand. Daarbij wordt de veengrond bedekt met zo’n 20 tot 30 cm zand. Het veen komt hierdoor minder in contact met zuurstof. Het onderzoek naar de effecten hiervan loopt nog. Maar volgens Edward is het een vrij kostbare maatregel die ook nog eens tot daling van de bodem kan leiden. 

Edward van Hilten

 

Dunne laag

In augustus dit jaar is voor ‘Klei in Veen’ met een meststrooier een laag kleikorrels van ongeveer één centimeter op een van Edwards percelen uitgereden. ‘Die korrels vermengen zich met het veen’, legt Edward uit. ‘We verwachten dat daardoor de uitstoot van CO2 vermindert. Het is nog maar kortgeleden gebeurd, dus is het moeilijk iets over resultaten te zeggen. De komende tijd wordt in ieder geval gekeken wat de effecten zijn op de uitstoot en het gewas.’ 

 

Proeftuin Bodem

‘Klei in Veen’ is een van de experimenten die gedaan worden vanuit de proeftuin Bodem Veenweide Fryslân. Het Louis Bolk Instituut uit Bunnik begeleidt het experiment en werkt hierbij samen met het ‘Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgasemissie Veenweide’. Het programma moet maatregelen opleveren om de CO2-uitstoot vanuit veengebieden te verminderen. Dit is een afspraak uit het Klimaatakkoord.

 

Foto's van de werkzaamheden in de proeftuin Bodem