Metingen van CO2 emissie ten gevolge van hydrologische verbeteringsmaatregelen op schalterveen in Friesland
Auteur(s)
J. van Huissteden
Jaartal publicatie
2023
Organisatie
Kytalyk Carbon Cycle Research
Doel
In een praktijkproef de verwachte effecten onderzoeken van het doorbreken van schalterveen (skalterveen) op de uitstoot van broeikasgas.
Trefwoorden
Schalterveen; skalterveen; broeikasgas; CO2; veenbodem; waterdoorlatendheid
Samenvatting
De Friese veenbodem laat minder goed water door dan de veenbodems in het westen van Nederland. Daardoor kan het water uit het Friese veen minder snel worden afgevoerd of aangevoerd. Dit heeft effecten op vernattingsmaatregelen zoals onderwaterdrainage, ook wel waterinfiltratiesystemen genoemd.
De slechtere waterdoorlatendheid komt door de samenstelling van het veen. In het westen van ons land komt vaker rietzeggeveen voor met een meer open structuur. Het Friese veen is meestal opgebouwd uit veenmos. Veenmosveen is in onze provincie te vinden op enkele duizenden hectaren. Het is opgebouwd uit zeer dunne compacte laagjes. Dit zorgt voor een bijna ondoordringbare laag, het zogenaamde schalterveen. Regenwater zakt nauwelijks door deze laag heen. Ook laat de schalterlaag geen grondwater door naar boven.
De schalterlaag wordt nogal eens doorbroken om de bodem te verbeteren voor de landbouw. De effecten daarvan kunnen divers zijn. Naast een betere waterafvoer in natte perioden, zou wateraanvoer door capillaire stijging in droge perioden ook aan de orde kunnen zijn. Een andere hypothese is dat het doorbreken van de schalterlaag zou kunnen leiden tot een diepere indringing van zuurstof, en daarmee ook met meer veenoxidatie en broeikasgasuitstoot. De tegenhanger van deze hypothese zou zijn dat bij peilopzet het grondwater door capillaire werking hoger in het bodemprofiel komt, en daardoor minder veen boven de schalterlaag blootstelt aan zuurstof.
Deze hypotheses over effecten van het doorbreken van de schalterlaag op broeikasgasuitstoot is beproefd op een terrein van mts De Vries aan de Koufurderigge. De proef met boorgaten is aangelegd in 2019. In de zomer van 2023 zijn de metingen uitgevoerd. De conclusie is dat er bij de genomen maatregelen geen meetbare toe- of afname van CO2-emissie door oxidatie van veen is geconstateerd.
Link(s)