Velddemo’s VIPNL en Feangreide Fryslân: Klei in Veen, Overlagen en Profielkeren

7 oktober 2024

Op verschillende plaatsen in Nederland doet het Veenweiden Innovatie Programma Nederland (VIPNL) onderzoek naar de reductie van broeikasgassen uit veen. Eind september werd tijdens veldbijeenkomsten de stand van zaken getoond van drie lopende projecten in het Friese veenweidegebied.

Het gaat om de proeven Klein in Veen (Delfstrahuizen), Profielkeren (Scherpenzeel, Groote Veenpolder) en Overlagen (Groote Veenpolder). Alle drie thema's waar VIPNL ook op andere locaties in het land onderzoek naar uitvoert.
Projectleiders en onderzoekers gaven deze middag een toelichting in het veld. Ondanks het soms wisselvallige weer was er een goede opkomst van belangstellenden.

Klei in Veen (Delfstrahuizen)
In Delfstrahuizen was er een demo van de proef Klei in Veen. Klei (her)gebruiken in veenweidebodems lijkt een veelbelovend concept bij de zoektocht naar het verminderen van de CO2-reductie. Door het opbrengen van een dun laagje klei dat in het veen zakt, kan de oxidatie van organische stof geremd worden. In laboratoriumproeven is die remming van veenafbraak waargenomen. In samenwerking met het Nationaal Onderzoeksprogramma Broeikasgassen Veenweiden (NOBV) wordt onder andere in Delfstrahuizen het effect in de praktijk onderzocht.

Bezoekers bij meetapparatuur op het demoveld van Klei in Veen in Delfstrahuizen

Foto: De meetsite Klei in Veen in Delfstrahuizen werd goed bezocht van binnen en buiten Fryslân

Profielkeren (Scherpenzeel, Groote Veenpolder)
Om veenoxidatie te verminderen wordt veelal uitgegaan van sloot- en grondwaterpeilverhoging als maatregel. In het noordelijk veenweidegebied is dit (hydrologisch) niet altijd haalbaar. Daarom wordt ook gezocht naar andere typen maatregelen. Profielkeren is er daar een van. Bij bodems met een dunne veenlaag op zandgrond wordt zand onder het veen naar boven gehaald en wordt het veen zo veel mogelijk onder de grondwaterspiegel gebracht. In Scherpenzeel werd in de Proeftuin Bodem Veenweide Groote Veenpolder een jaar geleden een demoveld aangelegd. Hier meten onderzoekers van het Louis Bolk Instituut gedurende drie jaar wat de effecten van het profielkeren zijn op veenoxidatie, de emissie van broeikasgassen en bodemdaling.

Overlagen (Groote Veenpolder)
Ook voor een proef met overlagen konden belangstellenden in de Groote Veenpolder terecht. Overlagen is het opbrengen van grond om veenoxidatie te remmen en daarmee CO2-emissie en bodemdaling te voorkomen.

Bezoekers in de VIPNL Proeftuin Friesland

Foto: Uitleg over de Proeftuin Bodem Veenweide in de Groote Veenpolder


Meer lezen?
In de themasheets op de website van VIPNL is informatie te vinden over de opzet en resultaten tot nu toe van de verschillende proeven van het Veenweiden Innovatie Programma.

Op de website van Feangreide Fryslân staat aanvullende informatie over het project Klei in Veen in Delfstrahuizen.