Funderingsaanpak: loket, onderzoekssubsidie en garantstelling

17/11/2022

Eigenaren van woningen met kwetsbare funderingen in het Veenweidegebied kunnen straks terecht bij een Fries Funderingsloket en kunnen aanspraak maken op subsidie voor onderzoek en een garantstelling voor een lening voor funderingsherstel.

Dat zijn hoofdpunten in de Funderingsaanpak die is vastgesteld door Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân en het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân. Het ontwerp hiervoor lag tot 22 oktober ter inzage. De funderingsaanpak is een voorstel van provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân en de zeven gemeenten in het veenweidegebied. De zeven colleges van B&W besluiten later deze maand over vaststelling. De aanpak is op enkele punten aangepast op basis van ingediende zienswijzen en het in juli uitgebrachte advies van de Funderingstafel, met inwoners van het veenweidegebied.

Kwetsbare funderingen
Woningeigenaren in het Friese veenweidegebied kunnen te maken krijgen met schade aan de fundering. Tot circa 1970 werden huizen vaak op houten palen gebouwd. Deze kunnen worden aangetast door verschillende oorzaken, zoals paalrot door langdurige droogstand, palenpest door een bacterie die het hout onder water aantast of door bouwkundige factoren. Ook woningen met een fundering op staal lopen risico op verzakking. Dit zijn woningen die op een brede gemetselde voet zijn gefundeerd. Hoewel de Friese overheden vinden dat eigenaren zelf verantwoordelijk zijn, willen ze hen wel ondersteunen bij het voorkomen en het aanpakken van funderingsproblemen. De hiervoor opgestelde Funderingsaanpak werkt volgens drie hoofdlijnen:

1. Fries Funderingsloket
Er komt een Fries Funderingsloket dat adviezen en voorlichting geeft over het voorkomen en verhelpen van schade. Dit loket krijgt professionele medewerkers, die op locatie met woningeigenaren in gesprek gaan en hen helpen bij onderzoek, het vinden van financiering of het maken van een herstelplan. Dit sluit aan bij de adviezen van de Funderingstafel.

2. Subsidie voor funderingsonderzoek
Woningeigenaren kunnen subsidie krijgen voor het laten uitvoeren van funderingsonderzoek. Waar de Funderingstafel adviseerde dit onderzoek volledig te vergoeden, vinden de overheden het billijk om van eigenaren een eigen bijdrage van 20 procent te vragen. Het maximale subsidiebedrag is in het aangepaste voorstel verhoogd van 3500 naar 4000 euro.

3. Garantstelling
De Friese overheden willen dat iedere woningeigenaar in staat is funderingsherstel te financieren. De helft van de kosten voor funderingsherstel bekostigen, zoals de Funderingstafel voorstelt, is echter niet haalbaar en betaalbaar voor de regionale overheden. Ook houden zij vast aan het uitgangspunt dat iedere woningeigenaar zelf verantwoordelijk is voor herstel. Voor wie het geld voor funderingsherstel niet heeft en het ook niet kan lenen bij een bank, moet er wel een vangnet zijn vinden provincie, Wetterskip en de gemeenten. Het Rijk heeft hiervoor het Fonds Duurzaam Funderingsherstel opgericht, maar dit kent beperkingen voor deelname. Zolang de voorwaarden niet zijn aangepast, wordt binnen de funderingsaanpak een tijdelijke overbrugging voorgesteld. Het gaat om een garantstelling voor een lening die een woningeigenaar afsluit bij een hypotheekverstrekker.

Besluitvorming
De Funderingsaanpak is onderdeel van het Veenweideprogramma Fryslân 2021-2030. Na besluitvorming in alle dagelijks besturen wordt het voorstel voorgelegd aan Provinciale Staten, het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân en de betrokken gemeenteraden. Provincie en Wetterskip besluiten in december. De meeste gemeenteraden bespreken het in januari. Bij een positief besluit is het de planning het Fries Funderingsloket, de subsidieregeling en de garantstelling in juni 2023 te laten starten.