Boeren Meten Water en HAKLAM, een gouden combinatie!
De term ‘HAKLAM’ staat voor Hoger peil Als het Kan, Lager Als het Moet. In feite gaat het om een andere benaming voor flexibel peilbeheer in het veenweidegebied. Doel van HAKLAM is om peilen hoger op kunnen zetten als het droger wordt, en lager als de boer bijvoorbeeld moet bemesten of als hij de laatste snee gras moet oogsten.
Het idee is dat de peilbeheerder en de boeren gezamenlijk de peilen sturen, waarbij ze samen een optimum zoeken tussen minimale veenoxidatie en voldoende draagkracht voor de bewerking van de grond. Hierbij kan Boeren Meten Water (BMW) een belangrijke rol spelen. Dit wordt duidelijk aan de hand van een kaartje van een gebied waar Wetterskip Fryslân HAKLAM wil toepassen.
Een monitoringsplan voor een HAKLAM-project. GP 1 en 2 zijn de BMW-AquaPinnen die het grondwaterpeil aangeven op de laagste locaties. GP 3 geeft het grondwaterpeil aan op een droge locatie. SP3 geeft het slootpeil aan op de rand van het bemalingsgebied.
In dit gebied van 200 hectare wordt een flexibel peil opgezet. Er worden AquaPinnen geplaatst in de laagste delen van het gebied, waar boeren waarschijnlijk het eerst last hebben van draagkrachtproblemen. Stel dat de betreffende boeren in oktober de laatste snee nog willen oogsten tijdens een natte periode. De boeren en de peilbeheerder kijken dan in de BMW-app hoe hoog het grondwater staat op de laagste punten. Zit het grondwaterpeil daar bijvoorbeeld nog 60 cm onder het maaiveld, dan is er geen probleem. Zit het grondwater inmiddels op 20 cm onder het maaiveld en wordt er meer neerslag verwacht, dan kan het slootpeil naar beneden worden gebracht.
Door het slootpeil zo hoog op te zetten, dat het water de greppels in loopt, kan het grondwater in het midden van het perceel tot 30 cm stijgen. Dit kan worden gemeten met de AquaPin. Op basis van de metingen kan de boer eventueel besluiten om het slootpeil aan te passen. Doordat hij het grondwaterpeil kent, kan hij gerichter risico’s nemen. Uiteraard kan dit niet overal, het maaiveld moet vlak zijn en de greppels voldoende diep.
Naast de AquaPinnen die de grondwaterstand meten, worden ook meetpinnen gebruikt om het slootpeil te meten. Mocht er bijvoorbeeld tijdens een natte periode een groot verhang ontstaan tussen het gemaal en het eind van het bemalingsgebied, dan kan er op basis van de metingen in de app bijvoorbeeld worden besloten om de watergangen te schonen.
Greppelinfiltratie
De AquaPinnen zijn ook goed bruikbaar om het effect van greppelinfiltratie te onderzoeken. Omdat het dit voorjaar erg droog is, worden de slootpeilen soms zo hoog opgezet dat het water van de sloot de greppels inloopt. Hierdoor komt het grondwaterniveau in het midden van de percelen soms wel tot 30 cm hoger te liggen. Het is interessant om dit te monitoren. Via de continue reeks metingen van de AquaPin is te zien dat vooral na een bui hogere slootpeilen en greppelinfiltratie tot hogere grondwaterniveaus leidt. Het water wordt door de sloot en de greppel opgesloten en stroomt naar het centrum van het perceel, waar het grondwaterpeil het laagst is. Op deze manier worden de buien beter benut. Bij controlepercelen is het slootpeil het laagste punt en loopt het water weg naar de sloot.
Dankzij de gezamenlijke metingen en analyses helpt Boeren Meten Water om gedragen besluiten te nemen over het te voeren slootpeil. Bij een zoektocht naar slim peilbeheer is het van groot belang om te sturen op basis van dezelfde metingen. Boeren Meten Water draagt dus bij aan een goede samenwerking en een groeiend vertrouwen tussen boeren en beheerders.
bron: LTO NOORD, nieuwsbrief 'Boeren meten water'
|
|
Ontwikkeling Veenweideprogramma 2021-2030
Momenteel leggen Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân in overleg met gemeenten en alle partners in het ‘Bestjoerlik Oerlis Feangreiden’ de laatste hand aan het ontwerp-veenweideprogramma 2021-2030.
Het ontwerp-veenweidenprogramma beschrijft hoe we in Fryslân in de komende 10 jaar willen werken aan een duurzaam ontwikkelingsperspectief voor het Friese veenweidegebied.
Belangrijke opgaven blijven en zijn het verminderen van bodemdaling en de negatieve effecten ervan, het verminderen van uitstoot van broeikasgassen, omgaan met extremere weersomstandigheden (droogte en extreme buien) en zorgen voor een goed toekomstperspectief voor de landbouw in het gebied.
Nadat het ontwerpprogramma is vastgesteld, wordt het in de maanden oktober-november zes weken ter inzage gelegd. In deze periode kunnen alle belanghebbenden hun opvatting geven over het ontwerpprogramma. Hiervoor worden ook enkele informatiebijeenkomsten gehouden.
Na de inspraakperiode worden de inspraakreacties gebundeld in een inspraaknota. Deze wordt samen met het programma in het 1e kwartaal van 2021 voor besluitvorming voorgelegd aan de algemene besturen (Provinciale staten, Algemeen bestuur Wetterskip Fryslân en gemeenteraden).
|
|
Demonstratie Klei IN Veen
Save the date, demo Klei In Veen, locatie Marwei 124B Delfstrahuizen. Op 7 augustus 2020 is 's middags een demonstratie van het verspreiden van klei over veenweide. Deze Veldproef is onderdeel van de pilot Klei IN Veen Fryslân. Geïnteresseerden kunnen meer vernemen van de kennisontwikkeling op dit vlak (hoe werkt het) en van de praktijk in proefprojecten in het westelijk veengebied en Fryslân.
Twee agrariërs nemen hierin deel, namelijk de maatschap Holtrop en de maatschap Boon, beide in Delfstrahuizen.
Een van de onderzoeken om veenoxidatie te vertragen is het proefproject Klei IN Veen.
De hypothese erachter is dat door het inspoelen van klei met een hoog lutumgehalte in pure veengronden er klei-humuscomplexen worden gevormd met de organische stof van veen. Hierdoor wordt de organische stof uit veen vastgehouden. En daardoor zal deze minder snel oxideren.
In riviergebieden in het Westen was de observatie dat veengrond, waar jaarlijks rivierwater overstroomde, hoger bleef dan veengrond waar dat niet gebeurde. In het Westelijk veengebied is onderzoek hiernaar gaande sinds 2018. In 2019 is Fryslân daarbij aangehaakt voor wat betreft het onderzoek in het laboratorium aan CO2-emissies van Fries veen en Friese klei.
De Veldproef in Delfstrahuizen staat in het teken van praktijkervaringen opdoen hiermee op schaal.
Nadere informatie volgt op onze website.:
https://www.veenweidefryslan.frl/actueel
Voor vragen of het ontvangen van een uitnodiging kunt u mailen naar: n.e.m.hartong@fryslan.frl
|
|
Demonstratie verduurzamen maisteelt
DLV Advies organiseert dinsdag 7 juli vanaf 19.30 uur een demonstratie over het verduurzamen van de maisteelt op puur veen in Aldeboarn.
De demo is onderdeel van het project “Verduurzaming van maisteelt op veen”. Tijdens de demo is te zien hoe de verschillende technieken en methodes van het project zich in de praktijk hebben bewezen.
Bij de verduurzaming van maisteelt op veen is er gekeken naar het duurzaam terugdringen van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest in teelt van snijmais. Hierbij komt het toepassen van niet-kerende grondbewerking van pas. Het bestrijden van onkruid door mulchen en het zaaien van stokslabonen. Het inzetten van knoflookextract als bescherming van de mais tegen ritnaalden en typen onderzaai en gelijkzaai. De rondleiding loopt langs de demostroken.
Voor het programma de locatie en het aanmelden kunt u een mail sturen naar: s.smeets@dlvadvies.nl
Meer informatie over het project kunt u vinden op onze website:
https://www.veenweidefryslan.frl/onderzoeken-en-innovatie/maisteelt
|
|
|
|
